Gorlickie Centrum Kultury to instytucja, która odgrywa kluczową rolę w życiu kulturalnym Gorlic. Jako samorządowa placówka kultury, działa na podstawie przepisów prawa oraz samodzielnie zarządza swoją gospodarką finansową, co pozwala jej na efektywne realizowanie różnych projektów artystycznych.
Centrum znajduje się w Gorlicach, w budynku przy ulicy Michalusa 4. Od momentu powstania w 1982 roku, Gorlickie Centrum Kultury stało się miejscem, które organizuje wiele znaczących wydarzeń kulturalnych. W programie znajdują się festiwale, przeglądy, koncerty oraz warsztaty artystyczne o zasięgu krajowym i międzynarodowym, w tym Międzynarodowe Prezentacje Muzyczne Ambient.
W ciągu wielu lat swojego istnienia, GCK przyczyniło się do kształtowania bogatej mapy wydarzeń artystycznych w mieście oraz regionie, odpowiadając tym samym na rosnące potrzeby kulturalne mieszkańców. W strukturach organizacyjnych Gorlickiego Centrum Kultury funkcjonuje również Dom Polsko-Słowacki im. Dušana Jurkoviča, którego celem jest promowanie bogatego dziedzictwa kulturowego pogranicza polsko-słowackiego.
Dodatkowo, na terenie miasta znajdują się sześć świetlic osiedlowych, które działają w ramach GCK. Instruktorzy tej instytucji prowadzą różnorodne zajęcia, obejmujące muzykowanie, teatr, plastykę, a także rytmikę i taniec, a ich działalność skupia się także na gorlickich szkołach i przedszkolach, w których z radością inspirowują najmłodszych do rozwijania swoich talentów artystycznych.
Historia
Instytucja, która dziś znana jest jako Gorlickie Centrum Kultury, została założona 1 października 1982 roku. Wydarzenie to miało miejsce dzięki porozumieniu między naczelnikiem miasta Gorlic a dyrektorem naczelnym Fabryki Maszyn Wiertniczych i Górniczych „Glinik”. Powstanie GCK było rezultatem fuzji działań kulturalno-wychowawczych Zakładowego Domu Kultury „Górnik” oraz Miejskiego Ośrodka Kultury. Siedzibą instytucji został budynek Zakładowego Domu Kultury, który wzniesiono w 1956 roku przy ul. Michalusa 4.
Główne cele działalności GCK obejmowały:
- rozwijanie aktywnego udziału mieszkańców w życiu kulturalnym,
- promowanie edukacji kulturalnej i przygotowywanie do odbioru sztuki,
- insprowanie i rozwijanie pasji w zakresie amatorskiej twórczości artystycznej,
- organizowanie różnorodnych rozrywek, zabaw oraz rekreacji kulturalnej.
Na mocy zawartego porozumienia, dyrekcja fabryki udostępniła GCK wszystkie przestrzenie Zakładowego Domu Kultury do współpracy na polu kultury i wychowania. Jednak administracyjnie oraz gospodarczo, obiekt pozostał w gestii Fabryki Maszyn Wiertniczych i Górniczych „Glinik”. To ona zobowiązała się do pokrywania kosztów związanych z utrzymaniem budynku, przeprowadzaniem remontów oraz zatrudnieniem pracowników.
W Gorlickim Centrum Kultury kontynuowano wcześniejsze formy aktywności, takie jak:
- Regionalny Zespół Taneczny „Pogórzanie”,
- Teatr Małych Form Teatralnych,
- Zakładowe Koło Polskiego Związku Filatelistów,
- Klub Krótkofalowców,
- Koło Modelarstwa Lotniczego,
- Koło Szaradzistów „Omega”,
- zespół poezji śpiewanej „Ostatnia Wieczerza w Karczmie Przeznaczonej do Rozbiórki”.
Wiele z tych grup przetrwało do dnia dzisiejszego. Równocześnie z chwilą utworzenia GCK, zainicjowano nowe formy działalności, w tym:
- Teatrzyk Lalkowy „Promyczek”,
- zespoły muzyczne: „Select”, „Paragraf”, „Kropla życia”, „Aqavoice”, „The Feast of Frends”, „Vent”,
- zespół wokalno-taneczny „Dzieci Pana Stefana”,
- Zespół Tańca Współczesnego „Trio”,
- zespoły taneczne: „Nutki”, „Wesołe nutki”, „Balans”, „Swing”,
- Gorlicka Grupa Teatralna „Promień”,
- zespoły teatralne: „Orzeszek”, „Esy-Floresy”,
- Klub Miłośników Tańca,
- Zespół Cheerleaders,
- w latach 2002–2005 odbywały się warsztaty recytacji prowadzone przez wykładowców Krakowskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej pod nazwą Akademia Słowa,
- klub fitness, koła plastyczne oraz wiele innych.
Dostosowywanie ofert kulturalnych do potrzeb mieszkańców i zmieniającego się życia społecznego zdawało się być priorytetem dla GCK. W 1985 roku powstała filia GCK – świetlica w Sokole, natomiast we wrześniu 1988 roku wznowiło działalność kino „Legenda”. W listopadzie 1990 roku rozpoczął działalność „Klub Bravo”, oferujący prasy zagraniczne, kasety wideo oraz artykuły biurowe. To właśnie w „Klubie Bravo” powstała jedna z największych wypożyczalni kaset wideo w Gorlicach, co przyczyniło się do rozwoju lokalnego rynku audio-wizualnego.
W 1994 roku, we współpracy z Spółdzielnią Mieszkaniową „Małopolska”, powstały świetlice osiedlowe GCK w Korczaku i Magdalenie, co ułatwiło dzieciom oraz młodzieży z tych rejonów dostęp do zajęć tanecznych oraz artystycznych. W 1999 roku, po wykupieniu budynku od Związków Zawodowych przez Zarząd i Radę Miasta Gorlice, Gorlickie Centrum Kultury przeszło pod nową administrację.
W kolejnych latach wykonano szereg remontów, w tym wymianę instalacji centralnego ogrzewania oraz modernizację przestrzeni merytorycznej. Od 1999 roku organizowane są Międzynarodowe Prezentacje Muzyczne Ambient, które cieszą się dużym zainteresowaniem wśród mieszkańców.
GCK rozszerzyło swoją działalność na sześć świetlic osiedlowych w różnych lokalizacjach miasta, w tym przy ulicach Dukielskiej, Tuwima, Pod Lodownią, Krasińskiego, Wyszyńskiego i Michalusa. W jednej z nich znajduje się biblioteka z ponad 10 tysiącami książek, przekazana przez Związki Zawodowe Fabryki Maszyn.
Aby umożliwić mieszkańcom korzystanie z bogatej oferty kulturalno-edukacyjnej, instruktorzy GCK zaczęli prowadzić zajęcia w lokalnych szkołach i przedszkolach.
Z dniem grudnia 2007 roku w strukturach GCK zainaugurowano działalność Domu Polsko-Słowackiego im. Dušana Jurkoviča, który ma swoją siedzibę przy ulicy Rynek 1. Jego utworzenie było wynikiem projektu wspartego funduszami unijnymi i miało na celu współpracę z miastami partnerskimi Bardejov i Krynica. Dom Polsko-Słowacki skupia się na organizowaniu wystaw, szkoleń, konferencji oraz letnich projekcji filmowych adresowanych do różnych grup mieszkańców.
Na przełomie lat 2012 i 2013 w głównym budynku GCK przeprowadzono termomodernizację, która obejmowała wymianę okien oraz poprawę efektywności energetycznej, zgodnie z projektem współfinansowanym przez Unię Europejską.
Historia przed 1982 rokiem
Prace budowlane Zakładowego Domu Kultury „Górnik” rozpoczęły się w maju 1949 roku. Dzięki wsparciu Fabryki Maszyn i Sprzętu Wiertniczego Glinik oraz zaangażowaniu lokalnej społeczności, prace zakończono po sześciu latach. W dniu 12 stycznia 1956 roku oddano do użytku Zakładowy Dom Kultury „Górnik”, który stał się centrum kulturalnym regionu. Wraz z uruchomieniem ZDK przeniesiono do niego działalność biblioteki oraz zespoły świetlicowe.
W Zakładowym Domu Kultury „Górnik” aktywnie działały m.in.:
- amatorski zespół teatralny,
- zespoły taneczne i muzyczne „Halniaki” oraz „Kornuty”,
- orkiestra estradowa,
- Teatr Lalki i Aktora „Dorotka”,
- zakładowa orkiestra dęta,
- Regionalny Zespół Taneczny „Pogórzanie”,
- Amatorski Klub Filmowy „Beskid”,
- Amatorski Klub Fotograficzno-Filmowy „Apropo”,
- zakładowe koło Polskiego Związku Filatelistów,
- Klub Krótkofalowców,
- kino „Górnik”, które dysponowało jedną z największych sal kinowych z nowoczesnym sprzętem tamtych czasów.
W ZDK „Górnik” zaaranżowano także Salę Tradycji i Pamiątek „Glinika”, która przyciągała delegacje państwowe i towarzyskie odwiedzające fabrykę.
Działalność
Gorlickie Centrum Kultury oferuje szeroki wachlarz działań kulturalnych, które przyciągają mieszkańców i gości z okolicy. W jego ramach można znaleźć:
- zespoły muzyczne,
- zespoły teatralne,
- zespoły taneczne,
- Regionalny Zespół Taneczny „Pogórzanie”,
- Dom Polsko-Słowacki im. Dušana Jurkoviča,
- Chór Kameralny – „Belfersingers”,
- Bibliotekę,
- Świetlice,
- Koła zainteresowań: plastyczne i muzyczne,
- kursy tańca towarzyskiego,
- klub fitness,
- Konkursy, przeglądy, festiwale,
- usługi plakatowania.
Tak zróżnicowana oferta sprawia, że każdy znajdzie coś dla siebie, a Centrum pełni ważną rolę w lokalnej społeczności.
W budynku GCK działają kluby sportowe
W gorlickim ośrodku kultury funkcjonuje kilka klubów sportowych, które przyczyniają się do aktywności fizycznej mieszkańców. Warto wyróżnić następujące kluby:
- Ludowy Klub Sportowy „Pogórze”,
- Międzyszkolny Klub Sportowy „Radość”,
- Zapaśniczy Klub Sportowy.
W celu zagwarantowania odpowiednich warunków do treningów, przystosowane zostały pomieszczenia znajdujące się na niskim parterze budynku. W obiekcie tym mieści się aż trzy sale gimnastyczne, które służą różnym sekcjom sportowym, w tym podnoszeniu ciężarów, tenisie stołowym oraz zapasom.
Inni użytkownicy pomieszczeń w budynku Gorlickiego Centrum Kultury
W budynku Gorlickiego Centrum Kultury swoją działalność prowadzi wiele organizacji, które angażują się w różnorodne inicjatywy. Poniżej przedstawiamy kilka z nich:
- stowarzyszenie „Centrum Szkolenia Zawodowego”,
- niepubliczny ośrodek doskonalenia nauczycieli „Wena”,
- Gorlicki Ośrodek Wspierania Przedsiębiorczości,
- Koło Wędkarskie.
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Ratusz w Gorlicach | Zespół pałacowo-parkowy w Siarach | Góra Cmentarna | Linia kolejowa nr 110 | Stadion OSiR im. Maksymiliana Kumorkiewicza w Gorlicach | Glinik Gorlice | Lądowisko Gorlice-Szpital | Musiałówka | Ławeczka Ignacego Łukasiewicza w Gorlicach | I Liceum Ogólnokształcące im. Marcina Kromera w Gorlicach | Pawilon Historii Miasta GorliceOceń: Gorlickie Centrum Kultury