Zespół pałacowo-parkowy w Siarach

---

Historia

W pierwotnym okresie na terenie obecnego zespołu pałacowo-parkowego w Siarach stworzono drewniany dwór Dembowskich, którego historia sięga XIV wieku. Na przełomie XIX wieku doszło do istotnych zmian w właścicielstwie, kiedy to teren nabył Długosz, od swojego wtedy przyszłego teścia, Władysława Dembowskiego.

W następstwie tej transakcji, z inicjatywy nowego właściciela, zdecydowano się na zastąpienie dotychczasowego budynku murowanym pałacem, co stanowiło istotny krok w jego rozwoju. Niestety, w 1916 roku, w trakcie I wojny światowej, posiadłość doznała częściowych zniszczeń, co wymusiło dodatkowe prace budowlane.

Po wojnie, dobudowano południową część pałacu, w której znalazły się apartamenty Długosza. Jednak pech nie opuszczał tego miejsca – w grudniu 1928 roku wybuchł pożar, który na szczęście nie zniszczył obiektu całkowicie, a po odbudowie zyskał on niezmienioną formę.

Po śmierci Długosza w 1937 roku, majątek przeszedł na jego syna, Tadeusza, który zarządzał nim aż do 1941 roku. W czasie okupacji hitlerowskiej w pałacu ulokowano niemiecki szpital, co wpłynęło na dalsze losy budynku. Dopiero w 1945 roku rodzina Długoszów została wywłaszczona, a w kolejnych latach obiekt stał się siedzibą różnych instytucji, w tym Urzędu Ziemskiego oraz PGR-u.

Niestety, nieodpowiednia troska w czasach PRL-u doprowadziła do licznych zaniedbań, które spowodowały poważne zniszczenia w strukturze budynku. W 1996 roku doszło do kolejnych zmian własnościowych – kompleks wykupiła Barbara Dustanowska-Długosz, wdowa po Jerzym Długoszu. Z powodu braku funduszy na konserwację, była zmuszona do sprzedaży majątku Edwardowi Brzostowskiemu.

Architektura

Pałac w Siarach, który urzeka swoją architekturą, został wzniesiony w stylu neobarokowym, wykorzystując materiały takie jak cegła i kamień. Elewacja reprezentuje subtelny odcień bladoróżowy; wyróżniają się na niej obszerne okna typu porte-fenetre oraz zróżnicowane kształty dachów, które dodają budowli niepowtarzalnego charakteru.

Wznoszące się kamienne słupy, na których opierają się eleganckie balkony, oraz okucia umieszczone nad wejściem, są ozdobione motywami secesyjnymi. Całość dopełniają dekoracyjne balustrady i gzymsy, które są akcentowane imponującymi wazami z piaskowca.

Wnętrze pałacu charakteryzuje się półkolistym hallem, który obejmuje jednocześnie dwie kondygnacje. Warto zauważyć, że w centralnej części znajduje się antresola, ozdobiona piękną, drewnością w balustradzie.

Główna oś kompozycyjna budowli przebiega w kierunku wschód-zachód. Warto wspomnieć, że z dawnych czasów do dzisiejszych dni przetrwało skrzydło, które zostało dobudowane przez Dembowskiego, będąc tylko delikatnym przypomnieniem o przeszłości obiektu.

Park

Na podstawie tradycji rodzinnych związanych z Długoszami, autorstwo projektu parku przypisuje się Arnoldowi Röhringowi. Jest to miejsce, gdzie można znaleźć różnorodne elementy małej architektury, takie jak pergola, która stanowi urokliwy dodatek do krajobrazu, fontanna, która przyciąga wzrok, oraz rzeźby, które wzbogacają estetykę przestrzeni.

W okresie powojennym, obiekt pałacowy gościł państwową stadninę koni huculskich, co dodaje historii tego miejsca niezwykłego kontekstu. Ta działalność później została przeniesiona do Gładyszowa, co świadczy o bogatej tradycji hodowlanej w regionie.

Obecnie cały kompleks znajduje się w rękach osoby prywatnej, która umożliwia organizowanie różnorodnych imprez okolicznościowych, a także oferuje noclegi oraz możliwość zwiedzania tej malowniczej okolicy.

---

Oceń: Zespół pałacowo-parkowy w Siarach

---