Maria Einhorn-Susułowska

---

Życiorys

Maria Einhorn-Susułowska urodziła się w Gorlicach w rodzinie żydowskiej. Po zakończeniu edukacji w 7-klasowej szkole powszechnej, kontynuowała naukę w seminarium nauczycielskim oraz w neoklasycznym gimnazjum, które ukończyła w 1934 roku. Wówczas rozpoczęła studia pedagogiczne na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1938 roku uzyskała stopień magistra filozofii, specjalizując się w pedagogice.

Po zakończeniu studiów powróciła do swojego rodzinnego miasta, mając nadzieję na zdobycie pracy jako nauczyciel. Pomimo starań, posady nie udało jej się zdobyć, więc do 1939 roku zarabiała na życie, udzielając korepetycji.

Gdy wybuchła II wojna światowa, Maria uciekła do Lwowa. Po ataku III Rzeszy na ZSRR pozostała w tym mieście, gdzie ukrywała się pod aryjskimi dokumentami swojej bliskiej przyjaciółki Marii Susułowskiej. Dokumenty te otrzymała od męża Marii, Włodzimierza Reczka. Autentyczna Maria Susułowska przetrwała wojnę w Rzymie. Maria Einhorn, do końca działań wojennych, przebywała we Lwowie, gdzie prowadziła stołówkę i czynnie uczestniczyła w działalności podziemnego polskiego ruchu oporu.

W obliczu tragicznych wydarzeń w rodzinie, z której tylko dwaj bracia przeżyli, Maria Einhorn podjęła nowe wyzwania. Jej przyrodni brat wyemigrował do Stanów Zjednoczonych w latach 20. XX wieku, a brat rodzony, po trudnych perypetiach, dotarł przez ZSRR do amerykańskiej armii, gdzie służył jako prawnik do końca wojny.

Po zakończeniu wojny osiedliła się w Krakowie i od 1 października 1945 roku podjęła pracę jako asystent w Katedrze Pedagogiki Uniwersytetu Jagiellońskiego. W drugiej połowie lat 50. rozpoczęła bliską współpracę z Kliniką Psychiatryczną Akademii Medycznej w Krakowie, będąc jedynym psychologiem zatrudnionym w klinice. Dzięki tym kontaktom przy Zakładzie Psychologii Klinicznej udało się otworzyć Poradnię Wychowawczo-Leczniczą.

W 1959 roku Maria uzyskała stopień kandydata nauk psychologicznych, a już w 1960 roku przyznano jej tytuł docenta. Habilitowała się na podstawie pracy zatytułowanej „Reakcje poznawcze dzieci w wieku przedszkolnym na sytuacyjnie nowe bodźce” na Uniwersytecie Jagiellońskim, zgodnie z uchwałą z 11 października 1960 roku.

W 1969 roku, mimo narastającej antysemickiej nagonki, która trwała po wydarzeniach marcowych, uzyskała tytuł profesora, a dziewięć lat później tytuł profesora zwyczajnego. Mimo przejścia na emeryturę w 1985 roku, przez wiele lat kontynuowała prowadzenie seminariów.

Zmarła 6 grudnia 1998 roku w Krakowie i została pochowana na nowym cmentarzu żydowskim przy ulicy Miodowej.

Publikacje

Oto wybór istotnych publikacji Marii Einhorn-Susułowskiej, które przyczyniły się do rozwoju psychologii oraz zrozumienia różnych aspektów ludzkiego zachowania.

• 1960: reakcje poznawcze dzieci w wieku przedszkolnym na sytuacyjnie nowe bodźce,
• 1966: diagnoza psychologiczna w aspekcie potrzeb lekarzy psychiatrów,
• 1967: pojmowanie prawdziwej miłości przez młodzież szkół średnich,
• 1969: wybrane zagadnienia psychologii kliniczno-wychowawczej dzieci i młodzieży,
• 1976: rola i zadania psychologa klinicznego w stosunku do pacjenta somatycznego,
• 1977: psychologiczna analiza przebiegu studiów wyższych,
• 1979: aspekty diagnozy psychologicznej w przebiegu odbywania kary więzienia,
• 1989: psychologia starzenia się i starości.

Odznaczenia

Maria Einhorn-Susułowska, znana postać w świecie psychologii, otrzymała szereg wyróżnień za swoją działalność. Należy do nich:

• medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 15 stycznia 1955 roku,
• odznaka „Zasłużony dla Polskiego Towarzystwa Psychologicznego”, przyznana w 1980 roku,
• odznaka „Za zasługi dla krakowskiej psychologii”.

---

Oceń: Maria Einhorn-Susułowska

---